ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ - ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ 2024

 

ΘΕΜΑ Α

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Τα οφέλη του «ταξιδεύειν»  σε ατομικό επίπεδο  αφορούν  ,αρχικά,   την αποκόμιση ανεκτίμητων αναμνήσεων και εμπειριών , που συμβάλλουν στην ψυχοπνευματική ολοκλήρωση του ανθρώπου .  Τα ταξίδια    εξασφαλίζουν γνώσεις ,    βελτιώνουν  τη σωματική  και ψυχική υγεία του ανθρώπου  και λειτουργούν εκτονωτικά εξασφαλίζοντας  γαλήνη  και  ευχαρίστηση .   Συγχρόνως προσφέρουν  απόδραση  από  την πλήξη και το άγχος της απαιτητικής καθημερινότητας ,  ενώ συγχρόνως  διευρύνουν  τους πνευματικούς ορίζοντες του ανθρώπου μέσα από τη γνωριμία με νέες αντιλήψεις και διαφορετικούς τρόπους ζωής .

 

 Β1.    1.β     2.β    3.α    4.α     5.γ

Β2. Α)

Πρόθεση της συντάκτριας, στη 2^η παράγραφο,  είναι να αποδείξει και να πείσει σχετικά με την ιδιαίτερη σημασία των ταξιδιών για τον άνθρωπο. Προκειμένου να αποδείξει την πρόθεσή της , χρησιμοποιεί αιτιολόγηση  για να οργανώσει τα λεγόμενά της ,  παρουσιάζοντας όλα αυτά τα στοιχεία  που καθιστούν ανεκτίμητη   την αξία των ταξιδιών :  ψυχοπνευματική ολοκλήρωση του ανθρώπου ,  εξασφάλιση γνώσεων και  ικανοποίηση τού ερευνητικού του πνεύματος  ,  ψυχαγωγία του και ενίσχυση της ψυχικής και σωματικής του υγείας ( «Κι αυτό γιατί ….ταξίδι» ) .

Β2. Β)

1. Έτσι ώστε: δηλώνει αποτέλεσμα , σχετιζόμενο με την αναζήτηση της ευδαιμονίας .

2. Αν και: δηλώνει  εναντίωση ,  καθώς  αντιπαραβάλλεται η  υποκειμενική φύση της ευτυχίας με την καθολική  παραδοχή πως η ευτυχία είναι αποκόμιση εμπειριών/ στιγμών .

3.   Ή: δηλώνει διάζευξη. Ο διαζευκτικός σύνδεσμος ή  παρουσιάζει και συγχρόνως χωρίζει εμφατικά το σχόλιο της συντάκτριας για την αδιαμφισβήτητη ύπαρξη της ψυχοφθόρας καθημερινότητας

4. Καθώς και: δηλώνει προσθήκη. Προσθέτει μια  ωφέλεια των ταξιδιών.

5. Συμπερασματικά: δηλώνει συμπέρασμα/αποτέλεσμα,  μιας και  παρουσιάζει  ξανά  αλλά συνοπτικά  στην καταληκτική παράγραφο του κειμένου , κάποιες ωφέλειες των ταξιδιών .

Β3)

Βασικό γνώρισμα του Κειμένου 2 είναι ο βιωματικός του χαρακτήρας . Η οδοιπορία του Καζαντζάκη  στην Αίγυπτο παρουσιάζεται με μια  ματιά βαθιά συναισθηματική. 

                    Χαρακτηριστικά που επιβεβαιώνουν  τον βιωματικό χαρακτήρα του έργου είναι  

1.     Η χρήση του  α’ ενικού προσώπου (πηγαίνω, συλλογίζουμαι, ) μέσω του οποίου ο  συγγραφέας αποδίδει την προσωπική του γνωριμία με τον τόπο και τα πολιτιστικά του μνημεία   

2.     Η χρήση  εικόνων  , που συνιστούν στοιχεία περιγραφής των βιωμένων- στο ταξίδι -  εμπειριών του ( « Τα ανάγλυφα , γιγάντια…τερατόμορφοι θεοί, γιγάντιες κολώνες» )

3.     Η χρήση του α πληθυντικού προσώπου  , η οποία αποδίδει την ένταξη της δικής του εμπειρίας και ματιάς  στο συλλογικό βίωμα (μπαίνουμε στην Άνω Αίγυπτο , φτάσαμε στις Θήβες  ), μιας και πρόκειται για την δική του μεν ταξιδιωτική εμπειρία  , η οποία όμως συγχρόνως   είναι και βίωμα των άλλων  ταξιδιωτών , που επισκέπτονται την Αίγυπτο .

4.     Το κείμενο έχει προσωπικό και υποκειμενικό τόνο  και αποτυπώνει την προσωπική εμπειρία του Νίκου Καζαντζάκη  σε ένα απόσπασμα της  ταξιδιωτικής πεζογραφίας του

 

Γ ) ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟ ΣΧΟΛΙΟ

     Το ταξίδι λειτουργεί λυτρωτικά για το ποιητικό υποκείμενο , σαν ένας τρόπος απόδρασης και απεγκλωβισμού από μία οδυνηρή , δυσβάσταχτη συναισθηματική κατάσταση . Η απογοήτευση και η ματαίωση που νιώθει – πιθανώς από μια διαψευσμένη αγάπη , όπως δηλώνεται στο τέλος  –αλλά και γενικότερα  από οποιαδήποτε θλιβερή για κείνον πραγματικότητα- τον ωθούν στην ανάγκη μιας περιπλάνησης  χωρίς οριοθετήσεις , προβλέψεις, σχέδια , συναναστροφές    σε ένα « ταξίδι χωρίς τελειωμό». Οι λόγοι που πυροδοτούν αυτήν την ανάγκη του διαγράφονται από την αρχή πιεστικοί και βασανιστικοί , παρομοιαζόμενοι « σαν θηλιά στο λαιμό» . Αν και θα περιμέναμε ο τόπος διαφυγής του να είναι  ελκυστικός  και πηγή νέων συναναστροφών και εμπειριών , εκείνος μας αιφνιδιάζει δίνοντας σκοτεινές  εικόνες του επιθυμητού τόπου : « κλεισμένα σπίτια, αστέρι κανένα, κόσμος βουβός . Το μέγεθος της πληγής του είναι τέτοιο που μόνο  η φυγή και η ερημιά τον παρηγορεί στο «έρμο ταξίδι» . Αυτή η ουτοπική περιπλάνηση φαίνεται να έχει άδηλα αποτελέσματα στις προσδοκίες του : « ίσως» δηλώνει με μεγάλη συναισθηματική φόρτιση – που τονίζεται και από τα θαυμαστικά της τελευταίας  στροφής  – « δεν θα χω περίσσια λαχτάρα αγάπη, από σε να χαθώ!»   μια απαλλαγή  την οποία ίσως δεν την επιθυμεί πραγματικά , μιας και ο τόπος φυγής που περιγράφει δεν είναι υπαρκτός  ….

    Αν βρισκόμουν σε ανάλογη κατάσταση , θα επιζητούσα αρχικά την απομόνωση για να δώσω χρόνο στον εαυτό μου να συμφιλιωθεί με την θλιβερή πραγματικότητα , αλλά στη συνέχεια θα κατέφευγα σε οτιδήποτε δημιουργικό με ικανοποιούσε για να αναγεννήσω τη χαρά  και να δώσω ευκαιρίες στον εαυτό μου ν΄αφήσει  πίσω κάθε τι θλιβερό .  

 

 ΘΕΜΑ Δ )

 

                                             Α) τα ταξίδια ως τρόπος ψυχικής εκτόνωσης :

 

·       Γνωστική και αισθητηριακή διέγερση

·       Βίωση πρωτόγνωρων εμπειριών

·       Αίσθηση ελέγχου της ζωής μας

·       Αλληλεπίδραση / νέοι τόποι/ νέοι άνθρωποι. Διεύρυνση των οριζόντων μας. Ανεκτικότητα

·       Απομάκρυνση από την πιεστική και ανιαρή καθημερινότητα

·       Αναψυχή / ξεκούραση/ γαλήνη

 

                                   Β) Τρόποι αναζήτησης προσωπικής ηρεμίας και ισορροπίας

 

·       Κοινωνικές συναναστροφές/ Φίλοι

·       Περίπατοι / Φύση

·       Μουσική

·       Αθλητισμός

·       κλπ

 Ζητείται βιωματική προσέγγιση από τους μαθητές