Τι δεν είναι κόλαση....

Κ.Χαραλαμπίδης, Τ.Πατρίκιος

Το «φωτόδεντρο» - μαζί με την καλή του φίλη Βάσω - βρέθηκε απόψε στον κήπο του Μεγάρου μουσικής στην εκδήλωση του περιοδικού ΔΙΑΒΑΖΩ : «Λογοτεχνική και Ποιητική Συνάντηση στον κήπο του Μεγάρου: Διαβάζω Ποίηση»

Όμορφος, ολάνθιστος κήπος, δροσιά, κόκκινο κρασί για όλους σε μια υπέροχη καλοκαιριάτικη βραδιά!

Πριν ξεκινήσω τη…. δημοσιογραφική αναταπόκριση,  να σημειώσω πως οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν από την…εντελώς ερασιτεχνική φωτογραφική μηχανή μου με την - επίσης εντελώς-   ερασιτεχνική φωτογραφική μου «(α)τέχνη»…

 Στην αρχή της εκδήλωσης η κ .Τατιάνα Καραπαναγιώτη, υπηρεσιακή υπουργός πολιτισμού , χαιρέτησε την εκδήλωση:

«με χαρά βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας για να στηρίξουμε το βιβλίο, τη λογοτεχνία και το λόγο .Σε μια τόση δύσκολη συγκυρία για τη χώρα μας οι έλληνες δημιουργοί ανατρέπουν στερεότυπα και μας γεμίζουν δύναμη κι ελπίδα.»

«Είναι η πιο σύντομη δήλωση υπουργού που έχω ακούσει! σχολίασε ο Γιάννης Μπασκόζος ( διευθυντής του "Διαβάζω") αστειευόμενος ..

Συνέχισε  λέγοντας: «Ο Italo Calvino στις «Αόρατες Πόλεις»  λέει «πως όταν όλα τριγύρω είναι κόλαση είτε θα πρέπει να γίνουμε μέρος αυτής της  κόλασης, είτε να προσπαθήσουμε και να μάθουμε να αναγνωρίζουμε ποιος και τι δεν είναι κόλαση μέσα στην κόλαση!

Εμείς είμαστε εδώ για να δώσουμε χώρο σε ό,τι δεν συνιστά  κόλαση και για μας αυτό είναι το καλό βιβλίο. Η εποχή του «ξεχνιέμαι μ΄ένα βιβλίο» έχει πια περάσει  κι αυτό φαίνεται από την αύξηση του ενδιαφέροντος του αναγνωστικού κοινού  για πολιτικό , κοινωνικό ή οικονομικό δοκίμιο , αλλά και τη στροφή των λογοτεχνών σε θέματα που προσπαθούν να εξηγήσουν πώς φτάσαμε εδώ που είμαστε. Ο συγγραφέας δεν χρειάζεται να υπογράφει κάτω από τις λύσεις των κομμάτων, είναι εδώ με τα βιβλία του κι αυτό τιμούμε σήμερα»

Αρχικά ανακοινώθηκαν τα βραβεία του περιοδικού. Δώρο στους βραβευθέντες δόθηκαν πίνακες των ζωγράφων: Μ. Αμάραντου, Μ.Γιαννακάκη, Π.Γουλάκου,Μ.Ζαμπούρα, Λ.Κοντογιαννοπούλου, Θ.Μακρή, Κ.Μαρούδα, Ε.Παυλοπούλου, Ν.Σταματιάδη, Α.Τσακίρη, Κ.Χαδούλου. Τα έργα τους πρόσφεραν οι ζωγράφοι για την ενίσχυση του θεσμού των λογοτεχνικών βραβείων. 

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΛΑΝΑΣ

Το βραβείο ποίησης πήρε ο Γιώργος Μπλάνας για την ποιητική συλλογή «Στασιωτικά 1-50» από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη.Ο ποιητής αφού ευχαρίστησε την επιτροπή είπε: «Επιτρέψτε μου να αφιερώσω αυτό το βραβείο σε όλους όσους  τη χρονιά  που πέρασε έγραψαν έστω και ένα στίχο, επώνυμοι ή  ανώνυμοι, ιδιωτικά ή δημόσια.» Συνέχισε λέγοντας : Όποιος και να πάρει τα ηνία της χώρας μετά τις εκλογές , εμείς πίσω του! Σε χλωρό κλαρί δεν πρέπει να μείνει! Το ταξικό συμφέρον των ποιητών είναι η γλώσσα μας»

Το βραβείο λογοτεχνικού δοκιμίου- μελέτης πήρε ο Δημήτρης Τζιόβας για το – πολυσυζητημένο βιβλίο του- Ο μύθος της γενιάς του  30.(Ο ίδιος απουσίαζε και το βιβλίο παρέλαβε εκπρόσωπος  του εκδοτικού οίκου «Πόλις»)

Στην νεοσυσταθείσα- για πρώτη φορά φέτος – κατηγορία βραβείου «πρωτοεμφανιζόμενοι πεζογράφοι» διακρίθηκε ο Γιώργος Μητάς  με το «Ιστορίες του Χαλ» (διηγήματα, εκδόσεις Κίχλη).

 Στη κατηγορία διήγημα- νουβέλα  διακρίθηκε ο Κώστας Παπαγεωργίου για το βιβλίο του «Νερό», εκδόσεις Κέδρος. Αναφερόμενος στην κρίση της χώρας μας είπε: «ο μόνος τομέας που παρατηρείται πρωτογενές πλεόνασμα στη χώρα μας είναι η τέχνη.Ελπίζουμε να το καταλάβουν κάποτε και οι κυβερνήσεις..»

Το βραβείο καλύτερου μυθιστορήματος πήρε ο Αλέξης Πανσέληνος για τις «Σκοτεινές επιγραφές» από τις εκδόσεις Μεταίχμιο

Στη συνέχεια οι ποιητές Γιάννης Δάλλας, Κική Δημουλά, Τίτος Πατρίκιος, Κυριάκος Χαραλαμπίδης  και ο Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης διάβασαν, σε ελληνική μετάφραση, "καβαφογενή" ποιήματα ξένων ποιητών δηλαδή ποιήματα που έχουν γραφτεί με τον τρόπο του Καβάφη ή είναι εμπνευσμένα από ποιήματα του Καβάφη ή που μιλούν για τον ίδιο τον Καβάφη ως ποιητή και ως άνθρωπο. Συντόνιζε ο Νάσος Βαγενάς που τόνισε την σημαντική επιρροή του Καβάφη διαχρονικά. «Ο Καβάφης κατορθώνει να περάσει το ποιητικό του μήνυμα και μέσα από τη μετάφραση των ποιημάτων του. Κι αυτό γιατί η ειρωνικότητα μεταφράζεται δραστικότερα  απ΄ ότι ο γλωσσικός αισθησιασμός.»

Τα ποιήματα που διαβάστηκαν προέρχονταν από  το βιβλίο «Συνομιλώντας με τον Καβάφη», σε επιμέλεια του Νάσου Βαγενά. Βιβλίο που αποτελεί προϊόν ερευνητικού προγράμματος από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Περιέχει 153 ποιήματα 155 ποιητών (Mπρεχτ, Mοντάλε, Ώντεν κ.ά.) από 30 χώρες, γραμμένα σε 19 γλώσσες.

 Τα ποιήματα «ακολούθησαν» 5 ενότητες:

Κ.ΓΕΩΡΓΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ, Δ.ΜΑΡΩΝΙΤΗΣ

Ποιήματα που μιλούν για τον ίδιο τον Καβάφη, ως ποιητή και ως άνθρωπο ( διάβασε ο Δ.Μαρωνίτης)

Ποιήματα που συνομιλούν με την  «Ιθάκη» του Καβάφη , απήγγειλε η Κική Δημουλά

ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΑΛΛΑΣ, ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ, ΚΑΤΕΡΙΝΑ  ΑΓΓΕΛΑΚΗ- ΡΟΥΚ

Ποιήματα που αναπαράγουν- με τον τρόπο τους- το «Απολείπειν ο θεός Αντώνιον».  Απήγγειλε ο Τίτος Πατρίκιος. Μάλιστα, με τον άμεσο αυθόρμητο  και γλυκύτατο τρόπο που τον διακρίνει,  μάς είπε: «το "Απολείπειν ο θεός Αντώνιον" ήταν από τα αγαπημένα του ,απ΄όταν   ήμουν μικρός · το διάβαζα  στις συντροφιές - δηλαδή προ αμνημονεύτων χρόνων ... Γι αυτό θα προσπαθήσω να το πω και τώρα απ΄έξω και αν κάνω κάποιο λάθος να μου το σημειώσετε, αλλά παρακαλώ όχι τιμωρητικά» είπε.

Ποιήματα που σχολιάζουν το «Περιμένοντας τους βαρβάρους» , από τον Κυριάκο Χαραλαμπίδη

Ποιήματα θεματικώς ποικίλα, εμπνευσμένα από την ποίηση του Καβάφη , από τον Γιάννη Δάλλα

Επιλέγω δύο, που απήγγειλε συγκινητικά ο Κυριάκος Χαραλαμπίδης.

 Το πρώτο είναι του Σέρβου ποιητή Γιόβαν Χρίστιτς

Οι βάρβαροι

Επιτέλους έφθασαν οι κήρυκες και είπαν: οι βάρβαροι έρχονται.
Στην πόλη ετοιμάζονται να τους υποδεχθούν.
Ενθουσιασμένοι οι νέοι ήδη φωνάζουν τα ονόματά τους
και σπεύδουν να δοξολογήσουν νέους θεούς.
Δεν λένε οι ποιητές ότι οι βάρβαροι είναι μια κάποια λύση;
Τώρα γράφουν ποιήματα εγκωμιαστικά γι’ αυτούς
και περιμένουν τη μέρα που θα τα διαβάζουν μεγαλόφωνα,
ενώ κατάπληκτοι οι βάρβαροι (κι ένοπλοι)
θα χειροκροτούν και θα αποστηθίζουν […]
Αλλά δεν γνωρίζουν οι ποιητές ότι πρώτοι αυτοί θα κρεμαστούν στην αγορά,
μαζί με τους νέους που έτρεξαν για να ανοίξουν τις πύλες,
και να μπάσουν στην πόλη εκείνους που με τόση επιθυμία τους περίμεναν.
Γιατί οι βάρβαροι είναι βάρβαροι και δεν είναι καμία λύση.

 Το δεύτερο του Βούλγαρου Ντιμίταρ Βασίλεφ,

 Οι νέοι βάρβαροι

«Ήρθαν οι βάρβαροι, αγαπητέ μου Καβάφη,
Έφτασαν. Άρα υπάρχουν ακόμη.
Ενώ εσύ μας διαβεβαίωνες … Υποσχόσουν
ότι αυτοί θα ήσαν μια κάποια λύση.

Θα ήταν καλύτερα να μην τους είχαμε υποδεχτεί.

Διότι κλέψαν τις τόγες και τα πολύτιμα μπαστούνια μας.
Στέμματα, βραχιόλια, δαχτυλίδια – κλέψαν.
κι όλα τα κοσμήματα που τις καρδιές μας βαυκάλιζαν, τα 'κλεψαν.
Σκότωναν για έναν απλό λόγο. Και η μεγάλη
σύγχυση, ο τρόμος ο μεγάλος, ακολούθησαν.

Και τώρα τι θα γίνουμε μ' αυτούς τους βαρβάρους ;
Οι Συγκλητικοί νομοθετούν σπαζοκεφαλιάζοντας.
Με πέντε κλειδαριές αμπαρώνουμε τις πόρτες μας
κι οι δρόμοι κι οι καρδιές μας έχουν ερημώσει.

Ενώ οι βάρβαροι αλωνίζουν ατιμώρητοι.
Και στην ουσία δεν αποτελούν καμία λύση».

Η βραδιά έκλεισε με τον Νάσο Βαγενά να λέει: «Όπως βλέπετε τουλάχιστον την ποίησή μας οι ξένοι την παίρνουν στα σοβαρά. Καληνύχτα σας!»

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΛΑΝΑΣ

Στασιωτικά

 

ΤΙ ΚΑΝΑΤΕ, τι κάνατε, λακέδες χάρτινοι;

Σπρώξατε τον κόσμο στον γκρεμό του κι έγινε ο κόσμος όλος

ένας γκρεμός· και ο γκρεμός κατοικημένος τρόμος:

τα σπίτια μοχθηρά στοιχειά, οι δρόμοι φίδια αχόρταγα,

κι ο ουρανός -ο ουρανός!- εκείνο το τεράστιο, αδέκαστο πουλί,

που γεννάει τον χειρότερο εαυτό του -χιλιάδες χρόνια

κατηφορικά, για να κλωσήσει το αυγό του φιδιού

στην ερημιά των αναγκών σας

Χάσκει αχαλίνωτη η κόλαση στο βάθος της λαγνείας σας

Ζείτε από έρωτα για την καταστροφή

Και η ζωή, μια μαδημένη σκύλα· ακολουθεί

τον πειναλέο θάνατο· σκαλίζουν τα σκουπίδια

με την απάθεια του μάταιου, ξαπλώνουν

στους δρόμους με το θράσος του ήδη ανύπαρκτου

Τι συνέβη; Δεν μπορεί να πάρει κανείς μια στιγμή

την σκέψη του απ' τον κόσμο κι αρχίζουν να σκέπτονται όλοι;

Μήπως δεν είμαι εγώ αυτός που είμαι;

Τι, κοιμήθηκα κάποιος και ξύπνησα ξένος;

Αίσχος! Αίσχος! Αλλά, αυτή, αυτή τα φταίει όλα

Τίποτα εκεί που το σκέφτηκες, όλα άνω κάτω: λέξεις

αποδώ κι αποκεί, σαν διάολοι· να τα διαλύσουν όλα,

να μην αφήσουν τίποτα στη θέση του, να τα ξεχάσουν όλα

με τ' όνομά τους· όλα ανάποδα με τ' όνομά τους:

αυτό που είναι δεν είναι…

ΕΥΗΜΕΡΕΙΤΕ! Και λοιπόν; Τι καταφέρατε αργυρό,

πολίτες της έννομης φρίκης; Τι ευθαρσώς

αργυρό, σαν την σταγόνα μιας αδέσποτης βροχής,

που αρνείται ν' αποχωριστεί του πεύκου τη βελόνα,

όταν ο ήλιος την καλεί στη μάχη του μεσημεριού;

Καν τόσο, τόσο καν δεν έλαμψε η ζωή σας,

πίσω από τα παράθυρά σας, σαν άδεια από λαχτάρες και φωνές

κι ανάσες ταραγμένων σεντονιών και μαραμένων σεντονιών·

τα σπίτια: τελευταίας απελπισίας αποθήκες ψυχών

επιπλωμένη άνοια, δάνεια ανία.

Να μου το εξηγήσετε αυτό.

Δεν κουραστήκατε ακόμα να τραβάτε απ' τα μαλλιά

την αποτελεσματικότητα ενός κόσμου διεφθαρμένου από μάνα,

χασάπη από πατέρα, ανυπόφορου από τη γέννησή του

-ανυπόφορου, ανόητοι, ή εν δυνάμει τα πάντα

(ξέρει η χυδαιότητα των επινοήσεών σας)· ναι!-

αποφασισμένοι να πνιγείτε αν χρειαστεί,

ξεφωνίζοντας οράματα και σχέδια και προοπτικές,

σαν να μπορούσε το γράμμα της χυδαιότητάς σας

να σας κρατήσει στην επιφάνεια της αιωνιότητας;