Από την Καλκούτα στο Σαντιάγο...

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΝΙΑΙΑΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ  ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ : Οι νέοι και η πολιτική ζωή

                                   
                                         ΚΕΊΜΕΝΟ 1   

  

    Στη Χιλή οι μαθητές  και οι φοιτητές έδωσαν νέα διάσταση στις διαμαρτυρίες  και τις κινητοποιήσεις στη χώρα τους . Υψώνοντας δυνατά τη φωνή τους για παιδεία χρηματοδοτούμενη από το κράτος  απαίτησαν  να μην αντιμετωπίζεται πια η μόρφωση ως εμπόρευμα.Ζητούν επίσης περισσότερη δημοκρατία, καθώς και δημοψήφισμα, με το οποίο οι πολίτες θα αποφασίσουν απευθείας για το μελλοντικό εκπαιδευτικό σύστημα.

    Μαθητές και φοιτητές είναι ενωμένοι και έχουν τη στήριξη δασκάλων, καθηγητών, συλλόγων γονέων, ΜΚΟ και συνδικάτων. Η μαζικότητα των διαδηλώσεων οφείλεται στην ακραία αδικία που χαρακτηρίζει το ισχύον εκπαιδευτικό σύστημα της Χιλής, το οποίο καθιερώθηκε επί δικτατορίας. Το 60% των παιδιών πηγαίνει στα ιδιωτικά σχολεία που ιδρύθηκαν τα τελευταία 30 χρόνια. Η Χιλή δεν έχει ούτε ένα δωρεάν πανεπιστήμιο· όλα –ιδιωτικά και δημόσια– επιβάλλουν υψηλότατα δίδακτρα, πράγμα που δεν γίνεται πουθενά αλλού σε όλη τη Λατινική Αμερική. Το κράτος δεν καλύπτει ούτε το ένα τέταρτο των δαπανών για την παιδεία, για την οποία διαθέτει μόλις το 4,4% του ΑΕΠ, πολύ λιγότερο δηλαδή από το 7% που προτείνει η Unesco. Τα υπόλοιπα χρήματα πρέπει να τα βάλουν οι μαθητές και οι φοιτητές από την τσέπη τους. Από τα 60 πανεπιστήμια της Χιλής, τα περισσότερα είναι ιδιωτικά· η φοίτηση κοστίζει μηνιαίως 170.000-400.000 χιλιάνικα πέσος (250-600 ευρώ), σε μια χώρα με κατώτατο μισθό 182.000 πέσος (λιγότερα από 300 ευρώ) και μέσο μηνιαίο εισόδημα 512.000 πέσος (λιγότερα από 800 ευρώ). Το 70% των φοιτητών στη Χιλή αναγκάζονται να πάρουν δάνειο. Το 65% των φοιτητών από τα κατώτερα οικονομικά στρώματα διακόπτουν τις σπουδές τους για οικονομικούς λόγους. 

   Όπως και να εξελιχθεί το κίνημα, ένα είναι σίγουρο: μια νέα μορφή πολιτικής δράσης και διαπραγμάτευσης έχει γεννηθεί. Οι νεαροί Χιλιάνοι έχουν αρχίσει να ξεχύνονται στις πλατιές λεωφόρους για τις οποίες μιλούσε ο Αλιέντε στον τελευταίο του ραδιοφωνικό λόγο: «Δεν θα περάσει πολύς καιρός και οι άνθρωποι, ελεύθεροι, θα κατέβουν στις πλατιές λεωφόρους για να φτιάξουν μια καλύτερη κοινωνία».

(Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο enthemata.wordpress.com. Μετάφραση: Ίων Δραγουμάνος)

                                     ΚΕΙΜΕΝΟ 2                                                      

    H  πολιτική δράση και οι ιδεολογικοί αγώνες  , στις παλαιότερες εποχές,  ήταν ιεροί. Οι αρχαίοι Έλληνες, πρώτοι δάσκαλοι της πολιτικής τέχνης, ταύτιζαν την πολιτική με την ηθική, ως υψηλή έκφραση κοινωνικής λειτουργίας, καθώς σύμφωνα με τον Αριστοτέλη ο άνθρωπος είναι πολιτικό όν γεννημένο να ζει σε κοινωνίες αρμονικά συγκροτημένες. Η συλλογικότητα, η φιλοπατρία, το χρέος, η φιλοτιμία και η υστεροφημία αποτελούσαν πολιτειακό ιδεώδες του Αθηναίου πολίτη της άμεσης δημοκρατίας, που διαμόρφωνε τις προϋποθέσεις ευημερίας, ασφάλειας, αυτάρκειας και εξέλιξης. Η λέξη πολίτης ήταν υψηλό ιδανικό, ταυτισμένο με την ενεργό συμμετοχή στα κοινά.

       Σήμερα κάθε νέος που θέλει να ασχοληθεί με την πολιτική, βρίσκεται κατευθείαν στο εδώλιο του κατηγορούμενου. Όλοι έχουν ταυτίσει την πολιτική με βούρκο όπου ζουν και αναπτύσσονται παρασιτικά σκουλήκια ή ως ερειπωμένο οικοδόμημα στοιχειωμένο από φασιστικά φαντάσματα και ιδεολογικούς βρικόλακες.  Οι άριστοι σε μόρφωση και ήθος νέοι άνθρωποι συχνά  αδιαφορούν για τα κοινά, αποστρέφονται τις πολιτικές ενέργειες αυτό-περιθωριοποιούνται, απέχουν σκανδαλωδώς και περιορίζονται στην ιδιώτευση και την ισοπεδωτική ουδετερότητα.  Η αποχή είναι ο μεγάλος νικητής, είτε είναι φοιτητικές, είτε αυτοδιοικητικές είτε εθνικές εκλογές.

       Η εμφάνιση των apolitik νέων που εμφανίζονται ως ηττοπαθείς, απροβλημάτιστοι, εφησυχασμένοι, απρόθυμοι και απαθείς παρατηρητές οφείλεται σε μια σειρά αιτίων που άπτονται πολλών πτυχών της κοινωνικής συγκυρίας που διανύουμε. Κυριαρχεί η πίστη ότι δεν θα αλλάξει τίποτα, ότι οι πολιτικοί είναι ίδιοι και εξυπηρετούν κοινά συμφέροντα, ότι τα κόμματα αποτελούν παρακμιακά συνδικάτα που πλήττονται από δημαγωγία, υποσχεσιολογία και αναξιοκρατία ενισχύοντας το έλλειμμα της δημοκρατίας.        

       Παράλληλα επικρατεί ιδεολογική σύγχυση που τροφοδοτείται από την πολιτισμική κυριαρχία της τηλεόρασης και των σύγχρονων μέσων διάχυσης της ανεξέλεγκτης πληροφορίας, που μονοπώλησαν την επικοινωνία και την ψυχαγωγία αποπροσανατολίζοντας την κοινή γνώμη. Η οικογένεια τέλος στερημένη από την πολυτέλεια του ποιοτικού χρόνου προωθεί τον ατομικισμό, το συμβιβασμό και την αδιαφορία σε ένα περιβάλλον αποψιλωμένο από κάθε αίσθηση συλλογικής ευθύνης. 

Της Σοφίας Μαργαρίτη, φιλολόγου – συγγραφέα

                                                                                   

                                               ΚΕΙΜΕΝΟ 3

Ναζίμ Χικμέτ

(1902- 1963 )

Μικρόκοσμος

Και να τι θέλω τώρα να σας πω
μες στις Ινδίες μέσα στην πόλη της Καλκούτας
φράξαν το δρόμο σ’ έναν άνθρωπο
αλυσοδέσαν έναν άνθρωπο κει που εβάδιζε

Να, το λοιπόν, γιατί δεν καταδέχουμαι
να υψώσω το κεφάλι στ’ αστροφώτιστα διαστήματα
Θα πείτε τ’ άστρα είναι μακριά
κι η γη μας τόσο δα μικρή

Ε, το λοιπόν, ό,τι και να είναι τ’ άστρα
εγώ τη γλώσσα μου τους βγάζω
για μένα, το λοιπόν, το πιο εκπληκτικό
πιο επιβλητικό πιο μυστηριακό και πιο μεγάλο
είναι ένας άνθρωπος που τον ’μποδίζουν να βαδίζει
είναι ένας άνθρωπος που τον αλυσοδένουνε

 Το ποίημα μελοποιημένο. Θ.Μικρούτσικος , Μ. Δημητριάδη

                                                 ΘΕΜΑΤΑ

Α) Ποια είναι τα αίτια που οδηγούν τους νέους στην αδιαφορία για την πολιτική ζωή , σύμφωνα με το κείμενο 2;

 Να τα παρουσιάσετε συνοπτικά μέσα σε   50- 60 λέξεις                                                                                                                                                   

15μ.

Β)    α)  Στο κείμενο 1 χρησιμοποιούνται πολλά  στατιστικά στοιχεία . Σε τι αποσκοπεί ο συγγραφέας με τη χρήση  τους ;

15μ.

       β)     Στο κείμενο 2 να εντοπίσετε  ένα σημείο όπου χρησιμοποιείται η παθητική σύνταξη  . Να την μετατρέψετε σε ενεργητική σχολιάζοντας την  αλλαγή στη διαμόρφωση του ύφους του κειμένου        

  10μ.

     γ)  Με ποιο τρόπο αναπτύσσεται η πρώτη παράγραφος του κειμένου 2  (   « H  πολιτική δράση …..συμμετοχή στα κοινά» ) ; Γιατί η συγγραφέας επέλεξε τον συγκεκριμένο τρόπο ;                                                                                                            15μ. 

Γ)  Ποιο είναι το βασικό θέμα που απασχολεί τον ποιητή στο κείμενο 3  ( Ναζίμ Χικμέτ « Μικρόκοσμος») ; Να επιλέξετε 2- 3  στίχους που νομίζετε πως  αναδεικνύουν αυτό το θέμα και να τους σχολιάσετε λαμβάνοντας υπ΄όψιν σας και τους εκφραστικούς τρόπους που χρησιμοποιεί ο ποιητής σ΄αυτούς. ( 200 περίπου λέξεις )
                                                                                                     15μ.

Δ) Με αφορμή τις μαζικές κινητοποιήσεις στη Χιλή από τη μια και τα μεγάλα ποσοστά της αποχής στις εθνικές εκλογές στην Ελλάδα από την άλλη , συμμετέχετε σε μια συζήτηση που γίνεται στην τάξη σας για τη σχέση που έχει διαμορφωθεί ανάμεσα στους νέους και στην πολιτική ζωή στις μέρες μας . Λαμβάνοντας υπ΄όψιν σας και τις θέσεις που διατυπώνονται στα κείμενα 1 και 2 να παρουσιάσετε τα αίτια που κατά τη γνώμη σας βρίσκονται πίσω από την αδιαφορία κάποιων νέων για τα κοινά , αλλά και τους παράγοντες που θα μπορούσαν να κινητοποιήσουν τη συμμετοχή τους στα κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα                                                                                                                                   30μ.

Ενδεικτική απάντηση για το ερμηνευτικό σχόλιο  ( " μαθητική" )  
                                 

 

Το βασικό θέμα του ποιήματος  « Μικρόκοσμος» είναι ο παναθρώπινος αγώνας για Ελευθερία και για Δημοκρατία. Ένα ποίημα – σπαραγμός και διαμαρτυρία για τα όποια δεσμά του ανθρώπου , για κάθε τι που φιμώνει την ελεύθερη φωνή του. 

« για μένα, το λοιπόν, το πιο εκπληκτικό
πιο επιβλητικό πιο μυστηριακό και πιο μεγάλο
είναι ένας άνθρωπος που τον ’μποδίζουν να βαδίζει»

   Σε αυτούς τους στίχους θα μπορούσαμε να δούμε το βασικό θέμα του ποιήματος . Ο ανθρώπινος πόνος , ο  άνθρωπος  που του στερούν την ελευθερία του είναι για τον ποιητή  τα καίριο  θέμα  του προβληματισμού του. Σημαντικότερο ακόμη κι από το δέος που μπορεί να νιώσει αντικρίζοντας το μεγαλείο του Σύμπαντος. Ο μακρόκοσμος του Σύμπαντος , με την απεραντοσύνη του και το μεγαλείο του, φαντάζει μικρός κι ασήμαντος μπροστά σε κάτι τόσο μεγαλειώδες : έναν «αλυσοδεμένο» άνθρωπο · ένας 

 « μικρόκοσμος» που αναδεικνύεται μεγαλύτερος από τον αχανή και απροσπέλαστο κόσμο του Σύμπαντος.  Μέσα από αυτό  το σχήμα της αντίθεσης ,  που λειτουργεί και ως  υπερβολή,  ο ποιητής αισθητοποιεί   το θαυμασμό του για  τους ανθρώπινους αγώνες απέναντι στην αδικία , τη σκλαβιά , την καταπίεση . Το ασύνδετο σχήμα «πιο επιβλητικό πιο μυστηριακό και πιο μεγάλο» δείχνει την κλιμακούμενη  ένταση των συναισθημάτων του  , ενώ η οπτική εικόνα που αποδίδεται μέσω της μεταφορικής φράσης « τον ΄μποδίζουν να βαδίσει»  σηματοδοτεί  συμβολικά τους αγώνες όλων των ανθρώπων, σε κάθε μέρος της γης , σε κάθε εποχή

" Η μεγάλη πράσινη" στην.. τρικυμία του ερμηνευτικού σχολίου

     Το τρίτο θέμα του  διαγωνίσματος της Νεοελληνικής Γλώσσας της Γ ΄Λυκείου σχετίζεται με το λογοτεχνικό κείμενο και αφορά στην παραγωγή ερμηνευτικού σχολίου, με το οποίο επιδιώκεται οι μαθητές και οι μαθήτριες, αφενός να αναπτύσσουν κρίσιμα θέματα/ερωτήματα που πραγματεύεται το λογοτεχνικό κείμενο, αξιοποιώντας συνδυαστικά κειμενικούς δείκτες ή και στοιχεία συγκειμένου, αφετέρου να τοποθετούνται/ανταποκρίνονται στα θέματα/ερωτήματα αυτά, τεκμηριώνοντας τις προσωπικές τους θέσεις .

    Αυτό που διαπίστωσα από τη διδασκαλία στη τάξη είναι πως οι μαθητές δυσκολεύονται να πετύχουν την συνύφανση του ερμηνευτικού σχολιασμού με τους κειμενικούς δείκτες. Η κατάσταση δυσχεραίνεται και από το όριο των λέξεων που λειτουργεί περιοριστικά .Αυτό που μάλλον βοήθησε να ξεπεράσουν τα προβλήματα αυτής της άσκησης είναι ο εντοπισμός των κειμενικών δεικτών πριν αυτοί ενσωματωθούν στην ανάλυση , στο σχολιασμό . Βέβαια μετά ακολουθεί και η πάλη με τις λέξεις ,  η αναζήτηση των κατάλληλων λέξεων , το  « σωστό» επίπεδο λόγου …..

   Οι μαθητές που έχουν « άγνοια κινδύνου» -  ευτυχώς γι αυτούς -   όπως σοφά λέει η φίλη  μου η Βάσω , δεν θα σπαταλήσουν ούτε τόσο χρόνο, ούτε τόσες λέξεις θηρεύοντας την ιδανική απάντηση , που βέβαια δεν υπάρχει!

Ευγενίας Φακίνου ( 1945 - )

«Η μεγάλη πράσινη»

( συνομιλώντας με την ενότητα " όταν θέλεις να φύγεις " )  

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, όταν μιλούσαν για τη θάλασσα, έλεγαν: η μεγάλη πράσινη. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι έπλεαν τον Νείλο αλλά φοβήθηκαν την ανοιχτή πράσινη πελαγίσια θάλασσα. Δεν τόλμησαν. Δεν έγιναν ποτέ θαλασσοπόροι. Η μεγάλη πράσινη είναι η πρόκληση που δεν αποδεχθήκαμε ποτέ. Όλες οι τολμηρές ιδέες που δεν πραγματοποιήσαμε. Όλα τα περιπετειώδη ταξίδια που δεν κάναμε. Η μεγάλη πράσινη είναι η ελπίδα ότι κάποτε θα τολμήσουμε. Το μυθιστόρημα «Η μεγάλη πράσινη» της Ευγενίας Φακίνου εκδόθηκε το 1987 και έχει ως θέμα του έχει την εσωτερική αφύπνιση της γυναίκας. Η Ιωάννα, ο κεντρικός χαρακτήρας της ιστορίας, ξαφνικά μια μέρα παρατάει τις σακούλες με τα ψώνια στο πάτωμα, ανοίγει την πόρτα και φεύγει από το σπίτι της.

Απόσπασμα

Η Ιωάννα έφυγε από το σπίτι της στην Κυψέλη μια Τρίτη. Αυτό είναι σίγουρο –ότι ήταν Τρίτη – γιατί μόλις είχε γυρίσει από τη λαϊκή αγορά κι είχε σωριάσει τα φρούτα και τα λαχανικά στο μωσαϊκό της κουζίνας της. Σκέφτηκε ότι τώρα έπρεπε να κάνει μια πολύ λογική τακτοποίηση, για να χωρέσουν όλα αυτά στο μικρό της ψυγείο. Φαίνεται ότι αυτή η διαδικασία της τακτοποίησης, της τάξης, της λογικής, το μικρό ψυγείο, η μικρή κουζίνα έσπασαν την εύθραυστη πια αντοχή της Ιωάννας και την πίεσαν περισσότερο απ’ όσο άντεχε αυτόν τον καιρό.

Γιατί, πραγματικά, σ’ όλη της τη ζωή η Ιωάννα πιεζόταν.

Μικρή ήταν ένα ήσυχο και ονειροπόλο κοριτσάκι που του άρεσε να μονολογεί με τις ώρες, να φτιάχνει ιστορίες, να μπαίνει σ’ αυτές και να χάνεται. Η λογική της μητέρας όμως, αμείλικτη και ψυχρή, τη γύριζε πάντα στην πραγματικότητα.

Η μητέρα ετοίμαζε για την κόρη μια ζωή ανάλογη με τη δική της, όπου το ωφέλιμο και το χρήσιμο έθαβαν το όνειρο και την ουτοπία. Η μανία της μητέρας ήταν η ανεξαρτησία που δίνει ένα καλό επάγγελμα. Ρεαλίστρια και βασανισμένη η ίδια, ήθελε για την κόρη της ένα σίγουρο μέλλον. Και τη σιγουριά δεν τη δίνει ένας γάμος. Διότι ο έρωτας τυφλώνει και είναι κακός οδηγός κι αν δεν έχεις ένα επάγγελμα και μια ανεξαρτησία, πώς θα μπορέσεις να κάνεις πέρα έναν άχρηστο σύζυγο; … Έτσι, με δυο τρεις φράσεις –κλειδιά, είχε βεβαιώσει τη μικρή Ιωάννα ότι ο έρωτας μεν μπορεί να υπάρχει αλλά σε δεύτερη πάντα μοίρα.

Το κοριτσάκι δεν το ενδιέφερε βέβαια ούτε ο έρωτας, αν και μονίμως ένιωθε ερωτευμένο, ούτε το σίγουρο επάγγελμα. Το μόνο που το ένοιαζε ήταν μην τύχει και χάσει την αγάπη της μητέρας του, μην τύχει και την απογοητεύσει. Και αυτή η πτώση από την περίοπτη θέση της καρδιάς της μητέρας ήταν για την Ιωάννα ο μεγάλος της εφιάλτης. Ούτε πατέρας υπήρχε ούτε άλλα αδέρφια, για να αναπληρώσουν το χαμένο παράδεισο.

Εκείνη την Τρίτη η Ιωάννα εγκατέλειψε το σπίτι της, δεν είχε να φοβάται τίποτα. Τα είχε χάσει όλα. Η μητέρα, πεθαμένη από χρόνια, δεν την απειλούσε πια.

Όλες οι θεωρίες της περί έρωτος και συζύγων κι επαγγελμάτων βγήκαν αληθινές. Και βγήκαν αληθινές, γιατί η Ιωάννα ήταν προετοιμασμένη ακριβώς γι’ αυτό. Ουδέποτε άφησε το όνειρο να σπρώξει λίγο την πραγματικότητα. Ουδέποτε δέχτηκε την πρόκληση να κάνει κάτι πέρα απ’ τα εγκεκριμένα. Ήταν ένα υπάκουο παιδί που έγινε μια μετρημένη γυναίκα. Υπέταξε τα πάθη της και τα όνειρά της τα έθαψε βαθιά μέσα της. Αλλά τα πάθη και να όνειρα παίρνουν πάντα εκδίκηση.

Στην επιθυμία της Ιωάννας να γίνει ζωγράφος, η μητέρα αντέταξε μια σειρά από ακλόνητα επιχειρήματα. Προς τι η αγωνία του καλλιτέχνη;… Κι αν κάτι πάει στραβά στη ζωή της, τι εξασφάλιση θα της έδινε αυτό το επάγγελμα;… Αφού είναι γνωστό ότι οι ζωγράφοι πεθαίνουν στην ψάθα…

Υπάκουη πάντα η Ιωάννα, δέχτηκε να υποκαταστήσει το όνειρο. Μαθήτευσε κι έγινε μία καλή αντιγραφέας βυζαντινών εικόνων. Η τέχνη στην υπηρεσία του εμπορίου.

Ήταν καλή και ευσυνείδητη αντιγραφέας. Η δουλειά, μονότονη αλλά αποδοτική, της εξασφάλιζε ένα βέβαιο παρόν κι ένα σίγουρο μέλλον. Αλλά τα όνειρα παίρνουν πάντα εκδίκηση. Άλλοτε βίαια και ανατρεπτικά κι άλλοτε υπόγεια και διαβρωτικά.  Η Ιωάννα, χωρίς κι η ίδια να το συνειδητοποιήσει, είχε αρχίσει να αυθαιρετεί. Να προσθέτει δικές της λεπτομέρειες στις εικόνες. Να τροποποιεί τα χρώματα, ν’ αλλάζει, ελάχιστα βέβαια, τη σύνθεση των εικόνων. Όμως ο καλός αντιγραφέας αντιγράφει, δε δημιουργεί. Έτσι, σιγά σιγά οι παραγγελίες άρχισαν να ελαττώνονται μέχρι που σχεδόν σταμάτησαν.

Εκείνη την Τρίτη, η Ιωάννα είχε να παραδώσει την τελευταία της παραγγελία, μια Άμπελο. Είχε τελειώσει το βελόνιασμα και την ετοίμαζε για χρύσωμα. Είχε απλώσει το μιξιόν και υπολόγισε ότι μέχρι να στεγνώσει, προλάβαινε να πάει στη λαϊκή να ψωνίσει.

Όταν γύρισε απ’ τα ψώνια, κι επειδή ο καιρός ήταν βορινός και ξηρός, το μιξιόν είχε πράγματι στεγνώσει. Όμως το χρύσωμα της Αμπέλου δεν επρόκειτο να γίνει ποτέ, διότι εκείνη την ημέρα η Ιωάννα εγκατέλειψε το σπίτι της.

ΕΡΩΤΗΣΗ 

Ποιο είναι το κεντρικό ερώτημα που τίθεται στο απόσπασμα ; Πώς αποτυπώνεται  μέσα από τη ζωή και τις αποφάσεις της ηρωίδας ;  Πώς κρίνετε τη στάση της ;   Να αναπτύξετε τις απόψεις σας σε ένα ερμηνευτικό σχόλιο  200 περίπου λέξεων .

 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ  ΑΠΑΝΤΗΣΗ 

Το κεντρικό ερώτημα και θέμα του κειμένου είναι η ανάγκη του ανθρώπου για αυτοκαθορισμό και αυτοπραγμάτωση . Διερευνώνται  τα όρια αντοχής του ανθρώπου που ζει τη ζωή που οι άλλοι επέλεξαν γι αυτόν.  Η κοινωνική πίεση και οι οικογενειακές προσδοκίες σε πόσους συμβιβασμούς μπορεί να οδηγήσουν ;

Η Ιωάννα ζει μια φαινομενικά τακτοποιημένη ζωή , που  όμως δεν είναι αποτέλεσμα των  δικών της επιλογών αλλά της επιθυμίας της να δικαιώσει τις προσδοκίες της μητέρας της. Έχει χάσει την επαφή με τις πηγές της δημιουργικότητάς της , έχει υποταχθεί  στα πρότυπα συμπεριφοράς που επέβαλε το περιβάλλον της  μιας και «πραγματικά, σ’ όλη της τη ζωή η Ιωάννα πιεζόταν»  . Το κείμενο ξεκινά με την τελική απόφαση της φυγής της « η Ιωάννα έφυγε από το σπίτι της στην Κυψέλη μια Τρίτη» , η οποία κυκλικά επαναλαμβάνεται και στο τέλος του αποσπάσματος , υπογραμμίζοντας έτσι  και τη σημαντικότητά της αλλά και το αμετάκλητο αυτής, μιας που λειτουργεί σαν απόπειρα αυτοκαθορισμού και προσωπικής επανάστασης  της ηρωίδας . Η  ρουτίνα και η μονοτονία της ασφυκτικής ζωής της  και  η διαρκής καταπίεση της Ιωάννας ,  γίνεται εμφανής από την αρχή  με τη χρήση του ασύνδετου σχήματος (αυτή η διαδικασία της τακτοποίησης, της τάξης, της λογικής, το μικρό ψυγείο, η μικρή κουζίνα)   Η Ιωάννα αν και  ξεκίνησε ως  ένα « ονειροπόλο κοριτσάκι»    προσγειωνόταν από τη  «λογική της μητέρας  που ήταν «αμείλικτη και ψυχρή». Αν και η ίδια είχε ανάγκη από το « όνειρο και την ουτοπία» η βασανισμένη και ρεαλίστρια μητέρα της κατάφερνε να αποκαθηλώσει κάθε βαθύτερη επιθυμία της .Όλο αυτό το ασφυκτικό κλίμα υποταγής και συμβιβασμού  όμως φέρνει και τις αναπόδραστες μεταβολές : «τα όνειρα παίρνουν πάντα εκδίκηση» , ως προσωποποιημένοι τιμητές του μεγάλου συμβιβασμού της  . Η Ιωάννα ξεκίνησε την επανάστασή της με το «να προσθέτει δικές της λεπτομέρειες στις εικόνες» που ζωγράφιζε και κατέληξε στην τελική φυγή.

 Κρίνουμε τη στάση της ώριμη , συνειδητοποιημένη και ίσως ηρωική , μέσα στον καταιγισμό των συμβιβασμών που ζούμε όλοι. Το ανάστημα της ψυχής της   την οδήγησε μακριά από την  αυτοπαγίδευση των κανόνων που οι άλλοι θέτουν , οδηγώντας την στην κάθαρση και στη  βίωση της αυθεντικής , δικής της ζωής .